Hệ thống sông Hồng – Thái Bình là hệ thống sông ngòi lớn và quan trọng nhất tại miền Bắc Việt Nam, góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội cho khu vực. Trên hệ thống sông này, đặc biệt là sông Hồng, đã xây dựng nhiều hồ chứa lớn như Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang với mục tiêu đa dạng: cắt giảm lũ cho hạ du, phát điện, cấp nước, và điều tiết dòng chảy mùa kiệt. Công tác dự báo lũ và vận hành hồ chứa là công tác giữ vai trò chính trong việc đảm bảo an toàn cho vùng đồng bằng Bắc Bộ – Trung tâm kinh tế, chính trị của cả nước
Trường Đại học Thủy lợi là một trong những đơn vị chủ lực tư vấn cho Ban chỉ huy phòng chống lụt bão trung ương (trước đây) nay là đơn vị được Bộ Nông Nghiệp và Môi Trường giao nhiệm vụ tư vấn dự báo và vận hành hệ thống hồ chứa phòng chống lũ từ tháng 6 đến 9 hàng năm, với Bộ môn Thủy văn & Biến đổi khí hậu là đơn vị phụ trách chính. Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, các giảng viên của bộ môn đã chủ động ứng dụng các công nghệ tiên tiến như: Mô hình toán thủy văn – thủy lực, Mạng trí tuệ nhân tạo, Ảnh vệ tinh, GIS, Mô hình động học khí quyển,… Nhờ đó, chất lượng dự báo và tư vấn vận hành được nâng cao đáng kể. Ngoài ra, việc tham gia công tác thực tế còn giúp nâng cao năng lực nghiên cứu và chất lượng đào tạo của giảng viên, cập nhật kiến thức mới vào giảng dạy, gắn lý thuyết với thực tiễn cho sinh viên, học viên.